Δημήτρης Τσίτος
(Συγγραφέας – Σύμβουλος Διαπραγματεύσεων)
Copyright: www.rieas.gr
Κατ αρχήν πρέπει να τονίσουμε με ιδιαίτερη βαρύτητα και έμφαση ότι ο συνδικαλισμός είναι μια εξαιρετικά σημαντική ανθρωπιστική κίνηση.
Αποτελεί ένα μέσο για την αποφυγή της εκμετάλλευσης και της εξαθλίωσης, όπως και της εξαχρείωσης, των ανθρώπων που μοχθούν για να κερδίσουν τη διαβίωση τους και να μπορέσουν να αναπτυχθούν σαν άτομα.
Με την έννοια αυτή συμβάλλει κατά πολύ στην εθνική στήριξη ενός κράτους.
Είναι νόμος της φύσεως, δυστυχώς, ο ισχυρός να θέλει να επιβάλλει την άποψή του και τις επιθυμίες στους ανίσχυρους και ότι οι αδύναμοι βρίσκουν τρόπους αμύνης προκειμένου να επιβιώσουν και να αποκτήσουν εκείνα τα όσα θα ήταν λογικό να έχουν στη διάθεσή τους.
Συνδικαλισμός υπάρχει παντού είτε επίσημα είτε ανεπίσημα. Κάποια στιγμή το άτομο –η μεμονωμένη μονάδα- θέλει, και έχει ανάγκη, κάπου να ακουμπά και κάποιος να την υποστηρίζει.
Ο ρόλος όμως του συνδικαλισμού στην Ελλάδα έχει, εξ αρχής, παρεξηγηθεί με αποτέλεσμα να υπάρξει πλήρης εκφυλισμός και … «αναχώρηση» από τον πραγματικό στόχο του.
Εξελικτικά και διαχρονικά στην ιστορία του Ελληνικού συνδικαλισμού παρατηρούμε τα διάφορα συνδικαλιστικά κινήματα και οργανώσεις να γίνονται υποχείρια και ενεργούμενα πολιτικών κομμάτων, τα οποία λειτουργούν και ενεργούν προς όφελος των κομμάτων τα οποία υπηρετούν και λιγότερο ή καθόλου –ή ακόμη και βλαπτικά- στις ομάδες που υποτίθεται ότι εκπροσωπούν και υπηρετούν.
Το μη απτό σε ένα συνδικαλιστικό κίνημα στην Ελλάδα είναι η ιδεολογία της παράταξης την οποία εκπροσωπούν –όχι των εκπροσωπουμένων και άμεσα ενδιαφερομένων-, ενώ το απτό και πασιφανές είναι το ποιοι είναι αυτοί που ηγούνται, ως «μάχιμοι», του κινήματος.
Με ελάχιστες εξαιρέσεις αγνών και φωτισμένων ηγετών των συνδικαλιστών κινημάτων, παρατηρείται ότι ως «ηγέτες» είναι «εγκατεστημένοι» φωνακλάδες, και με μη επαρκείς δυνατότητες κρίσης και συλλογισμών. Αυτοί είναι και ψηφισμένοι από τη μάζα και με την πάροδο του χρόνου καθίστανται επαγγελματίες του είδους απολαμβάνοντες πολλές προνομίες –π.χ. μετέχουν σε διοικητικά συμβούλια ως εκπρόσωποι των εργαζομένων, συν-διοικούν, έχουν αξιοσημείωτες οικονομικές απολαβές, κάλυψη από το κόμμα τους, και τελικά βρίσκονται στο απυρόβλητο. Δεν είναι, δε, σπάνιο να καταλήγουν σε εξέχουσες κυβερνητικές θέσεις σε κυβερνήσεις ως υπουργοί, υφυπουργοί, γενικοί γραμματείς υπουργείων ή να καταλαμβάνουν θέσεις στο Ελληνικό κοινοβούλιο προκειμένου να συνεχίζουν και από εκεί την «διατεταγμένη υπηρεσία» τους.
Την αντίληψη, τις διαθέσεις και τις συμπεριφορές των Ελλήνων συνδικαλιστών μπορούμε να την κρίνουμε από τις εντυπώσεις που έχουμε κατά καιρούς αποκομίσει από τις πράξεις τους σε βάρος του κοινωνικού συνόλου (π.χ. καταλήψεις).
Το ύφος των δηλώσεών τους, το λεκτικό περιεχόμενο, και η εκφορά του λόγου τους αποκαλύπτουν πάρα πολλά. Κυρίως αποκαλύπτουν ότι είναι αδύνατο να αντιληφθούν την έννοια «πολίτης», «δημοκρατία», «εντιμότητα» και «δικαιοσύνη».
Το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα, εκ της γενέσεως του, ανυπόληπτο –με τον καιρό έγινε χειρότερο. Οι σχέσεις κράτους και πολιτικού συστήματος άλλοτε είναι χλιαρές, άλλοτε ψυχρές και άλλοτε θερμότατες.
Έτσι, συνδικαλιστικά κινήματα και οργανώσεις ανέδειξαν πολιτικά κόμματα σε εξουσία, και κατόπιν –ως εξουσία- τα εξουσίαζαν οι συνδικαλιστές οι οποίοι και τα χρησιμοποιούσαν με τρόπους που απάδουν στην ηθική. Κάποια στιγμή, κάποια, κόμματα προσπάθησαν να απαλλαγούν από το βραχνά και την αφαίμαξη των συνδικαλιστών με αποτέλεσμα να υπάρξουν οδυνηρές απώλειες και … παρατράγουδα. Επακόλουθο; Συμβιβασμοί και παζάρια, πάντα όμως σε βάρος του κοινωνικού συνόλου.
Την ίδια οδό των συνδικαλιστών αντέγραψαν και ακολούθησαν συντεχνίες άλλων επαγγελμάτων. Αυτοί είχαν μόρφωση, είχα κοινωνική αναγνώριση αλλά έκριναν ότι ήταν σκόπιμο και πλέον αποτελεσματικό να αντιγράψουν αυτούς που είχαν πετύχει διακριτά και αξιοσημείωτα αποτελέσματα.
Φυσικά η ευθύνη είναι του πολιτικού συστήματος, τουλάχιστον εκείνων των κομμάτων που δεν επιδιώκουν την ανωμαλία στον καθημερινό βίο, και την δίκαια αντιμετώπιση των καταστάσεων. Από τη στιγμή που ένα κυβερνητικό σχήμα αποφασίζει να κάνει εξαιρέσεις από τη μια μεριά ενισχύει -αμέσως και εμμέσως- αυτό που το εκβιάζει και από την άλλη αδικεί κατάφορα τους υπολοίπους που πλήττονται από τις διακρίσεις.
Στην Ελλάδα κανένας πολίτης –ο οποίος ταλαιπωρείται από τις πράξεις των συνδικαλιστών-δεν τρέφει εκτίμηση στα συνδικαλιστικά κινήματα και οργανώσεις, ιδιαιτέρως μάλιστα τη στιγμή που υπάρχουν σκάνδαλα κάθε μορφής τα οποία τους βαρύνουν.
Η Ελλάδα πρέπει να έχει συνδικαλισμό. Ο συνδικαλισμός είναι χρήσιμος και απαραίτητος. Ο συνδικαλισμός όμως πρέπει να είναι υγιής και να απέχει από πολιτικούς εναγκαλισμούς με τα κόμματα. Πρέπει να εναγκαλίζεται τον απλό άνθρωπο, και να αγωνίζεται για τα δικαιώματά του χωρίς όμως να βλάπτει το κοινωνικό σύνολο.
Το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να ομαλοποίηση την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο του συνδικαλισμού. Τα ίδια τα συνδικαλιστικά σωματεία και οι οργανώσεις, πρέπει να απομακρύνουν τα φερέφωνα των κομμάτων και να απομονώσουν αυτούς τους ταραχοποιούς που μόνο κακό κάνουν.
Το πολιτικό σύστημα –αν θελήσει, που μάλλον δεν θα θελήσει- μπορεί να κρατήσει μια σθεναρή στάση απέναντι στα φθοροποιά στοιχεία του συνδικαλισμού βοηθώντας έτσι την εξυγίανση του χώρου. Αν κάνει κάτι τέτοιο αυτοί οι απλοί πολίτες που ταλαιπωρήθηκαν πρόσφατα, και μάλιστα πολύ άσχημα, είναι βέβαιο ότι θα το στηρίξουν –και το σύστημα χρειάζεται μια τέτοια στήριξη.
Οι συνδικαλιστές έχουν εκνευρίσει τον πολύ κόσμο –το κοινωνικό σύνολο. Έχουν «απωλέσει την έξωθεν καλήν μαρτυρία». Ο κακός συνδικαλισμός είναι απειλή και για όλους και για όλα.